Karnawał Wysp Kanaryjskich - Encyklopedia Atrakcji
Tak jak Wyspy Kanaryjskie to nie tylko słońce i plaża, kanaryjski karnawał to nie tylko tańce i imprezowanie.
Zapraszamy serdecznie do zapoznania się z naszą autorską Encyklopedią Atrakcji Karnawału Wysp Kanaryjskich.
Pomoże ona Wam zrozumieć zjawisko kulturowe, jakim jest karnawał w tym regionie i wybrać atrakcje, które
będziecie chcieli zobaczyć na żywo.
Hasła związane z Karnawałem Wysp Kanaryjskich ilustrujemy zdjęciami i filmami - kliknij w obrazek po lewej stronie
każdej pozycji, aby powiększyć zdjęcie lub odtworzyć film.
Afilarmónica Ni fú – Ni fa – założona w 1950 r., najstarsza
murga na Teneryfie (zwana "matką murg",
pełniąca honory oficjalnej murgi karnawału Santa Cruz de Tenerife i darzona przez mieszkańców tego miasta
ogromnym szacunkiem. Edycja karnawału w 2011 r. poświęcona była jej zmarłemu w 2010 r. wieloletniemu dyrektorowi,
Enrique González Bethencourt.
Agrupación Lírica La Zarzuela del Círculo de Amistad XII de Enero – zespół muzyczno-wokalny wykonujący gatunek
la zarzuela (hiszpańska operetka) występujący na karnawale w Santa Cruz na Teneryfie od 1977 r.
Alegoria de Carnaval - zmieniający się co roku w każdej z miejscowości temat przewodni karnawału. Nawiązuje
się do niego w dekoracjach estrad karnawałowych, plakatach oraz przebraniach, jakie Kanaryjczycy przygotowują na imprezy
karnawałowe.
Batucada - grupa grająca na instrumentach perkusyjnych
Burras de Güimar – "Oślice z Güimar" to przygotowywany przez około 150 mieszkańców
spektakl teatralno-muzyczny z imponującymi efektami pirotechnicznymi odgrywany na placu przed Kościołem San Pedro
w miejscowości Güimar na Teneryfie od 1992 roku . Motywem przewodnim są wierzenia ludowe, wg których czarownice
zmieniały się w oślice, by przedostać się do chłopskich gospodarstw. W wyniku ich działań zło zaczyna się tak
panoszyć, że do jego poskromienia konieczna jest interwencja archanioła Michała, po której odbywa się
tradycyjne spalenie Sardynki. Najważniejszy punkt programu karnawału w tej miejscowości, do którego
przygotowywania ruszają już od października.
Cabalgata Anunciadora del Carnaval - odbywający się tradycyjnie w piątek przed środą
popielcową pochód prezentujący laureatów konkursów karnawałowych. Na czele jedzie królowa
karnawału w towarzystwie
"damas de honor", czyli pań, które zajęły kolejne miejsca w konkursie,
królowa trzeciego wieku, za nimi idą murgi oraz roztańczone comparsas i batucadas.
Laureaci konkursów na najlepsze przebrania odgrywają swoje role przed rozbawioną
publicznością, a z karoc karnawałowych tematycznie poprzebierani uczestnicy rzucają
kolorowe cukierki roztańczonym tłumom.
Carnaval Canino – konkurs na najlepsze
przebranie psa (Las Palmas).
Carnaval de Ayer (Las Palmas de Gran Canaria)
– impreza w karnawałowych przebraniach na
klimatycznych ulicach starego miasta (
Vegueta)
Carnaval del Día lub
Carnaval al Sol - niedziela karnawałowa obfitująca w imprezy dla dzieci, koncerty
i atrakcje dla całej rodziny.
Carnaval Tradicional (Las Palmas de Gran Canaria) – odbywająca się zawsze w karnawałowy
poniedziałek impreza zapoczątkowana przez zamieszkałych w Las Palmas Kanaryjczyków pochodzących z La Palmy,
którzy zatęsknili do organizowanego tam rokrocznie festiwalu
"Los Indianos". Tłumy ustylizowanych
na emigrantów powracających z Kuby i Wenezueli uczestników imprezy rytualnie obsypują się talkiem przy
akompaniamencie zespołów grających muzykę kubańską. Konieczne należy się ubrać na biało, kupić talk
(tego dnia będzie niemal w każdym większym sklepie spożywczym) i zabrać ze sobą okulary przeciwsłoneczne,
by chronić oczy przed talkiem.
Cartel de Carnaval – wybierany w konkursie oficjalny plakat karnawałowy nawiązujący
do przewodniego tematu każdej edycji karnawału.
Celia Cruz – zmarła w 2003 r. kubańska artystka zwana “królową salsy”,
za życia wiele razy występująca na Wyspach Kanaryjskich. Wielu uczestników karnawału zakłada kobiece ubrania,
aby upodobnić się do tej charakterystycznej postaci. Nie zdziwcie się więc, gdy ją spotkacie na ulicy! A piosenka przedstawiona na tym filmie,
w róznych interpretacjach będzie Wam towarzyszyć podczas Karnawału, bez względu na to, w jakim go będziecie obchodzić mieście.
Certamen de Rondallas – konkurs na najlepszy amatorski zespół muzyczny wykonujący repertuar klasyczny.
Comparsa - karnawałowy zespół taneczno-wokalny (
adultos = dorosłych,
infantil = dziecięcy). Niektóre z nich liczą po 60-85 osób. Pierwsze, jako pionierskie na skalę
nie tylko Wysp Kanaryjskich, ale i całej Europy, były zakładane przez kanaryjskich emigrantów powracających
z Wenezueli (np. Los Rumberos założona w 1965 r.) Inne słynne comparsas na Teneryfie to Los Cariocas, Río Orinoco,
Danzarines Canarios, Los Joroperos.
Concurso de Agrupaciones Musicales – konkurs na najlepszy amatorski zespół muzyczny.
Concurso de Carrozas y Coches Engalanados – konkurs karoc i samochodów karnawałowych ma miejsce
w trakcie parady Gran Cabalgata / Gran Coso.
Concurso de Comparsas – konkurs na najlepszy karnawałowy zespół taneczny. Tancerze wspierani przez grupy
wokalne prezentują program od typowych rytmów latynoskich, afrykańskich poprzez znane utwory musicalowe, muzykę
świata aż do klasyki jazzowej.
Concurso de disfraces - konkurs na najlepsze przebranie indywidualne, w parach lub grupowe
(
infantiles = dziecięce,
adultos = dorosłych). Osoby zainteresowane zgłaszają swój udział w terminie
zgodnym z regulaminem ogłaszanym przez komisje karnawałowe. Jury docenia oryginalność, kreatywność i własną pracę
włożoną w przygotowanie przebrania.
Concurso de Maquillaje Corporal – konkurs makijażu ciała (Las Palmas de Gran Canaria).
Dzieła profesjonalistów body painting niejednokrotnie mogłyby zastąpić tradycyjne ubranie, szczególnie
podczas karnawału i zwłaszcza w łagodnym klimacie, z którego słynie Las Palmas.
Concurso de murgas - podzielony na trzy fazy (
primera,
segunda,
tercera)
i finał (
final) konkurs, podczas którego wybiera
się najlepsze trzy murgi karnawałowe (patrz
murga). Finał konkursu murg w Santa Cruz cieszy się taką
popularnością, że Kanaryjczycy, by go obejrzeć na żywo, ustawiają się w kolejce dzień wcześniej.
Odrębne konkursy organizowane są dla murg dziecięcych (
murgas infantiles). Murgi dorosłych
to
murgas adultas.
Coso / Cabalgata Infantil– parada dziecięcych grup karnawałowych.
Entierro de la Sardina - pogrzeb sardynki, czyli parada opłakujących zbliżający
się koniec karnawału żałobników, często przebranych za księży, zakonnice
i "wdowy po karnawale". Na znak zakończenia karnawału zostanie spalona
na plaży duża drewniana sardynka, któremu to wydarzeniu towarzyszy pokaz sztucznych ogni.
Festival
de Agrupaciones Coreográficas – festiwal amatorskich zespołów tanecznych.
Festival Agrupaciones Tercera Edad – festiwal, na którym swój karnawałowy program prezentują
zespoły wokalne i taneczne seniorów.
Festival La Zarzuela
- festiwal hiszpańskiej formy operetki.
Los Fregolinos
– grupa liryczno-muzyczna, która już od 1961 roku jest jednym z najistotniejszych elementów karnawału
w Santa Cruz. Często występują z nimi znani kanaryjscy soliści operowi.
Gala del la Elección de la Drag Queen – konkurs na najlepszą Drag Queen
rozgrywany w Las Palmas od 1998 roku jest jednym z najpopularniejszych wydarzeń karnawałowych.
By zdobyć bilety, Kanaryjczycy, w tym również poważne, starsze panie, ustawiają się w kolejkach do kas
już dzień przed rozpoczęciem ich sprzedaży, a transmisje telewizyjne przyciągają uwagę milionów
telewidzów z całego świata. Jego uczestnicy w butach – platformach, których obcas sięga nawet 25cm,
o fantazyjnych makijażach i przebraniach oraz wytrenowanych na siłowni ciałach prezentują
pokaz umiejętności tanecznych. Do konkursu zgłosić może się każdy bez względu na płeć
i orientację seksualną, wśród kandydatów przeważają mężczyźni. Eliminacje odbywają się w dni poprzedzające konkurs, a oceniany jest talent artystyczny
i sposób interpretacji prezentowanych utworów muzycznych.
Gala de Elección de la Reina de la Tercera Edad - wybory królowej karnawału seniorów.
W Las Palmas tytuł nazywa się “Gran Dama”.
Gala de Elección de la Reina Infantil – wybory Dziecięcej Królowej Karawału.
Gala de la Integración (Las Palmas de Gran Canaria) – karnawałowa gala dla podopiecznych ośrodków terapii
zajęciowej, którzy prezentują na niej przygotowane specjalnie na ten dzień karnawałowe występy.
Gran Gala de Carnaval (Las Palmas de Gran Canaria) – uroczysta gala w Parku Santa Catalina podsumowująca
daną edycję karnawału, oczywiście obfitująca w występy murg, zespołów tanecznych i innych grup karnawałowych.
Gran Gala de Elección de la Reina - wybory królowej karnawału i wicekrólowych. Kreacje
kandydatek na królową, zwane fantazjami, projektowane przez kanaryjskich projektantów,
przygotowywane są przez kilkudziesięcioosobowe zespoły. Osiągają wagę do ok. 200kg,
więc ich konstrukcje umieszczane są na kołach. Ich koszt może sięgać kilkudziesięciu tysięcy
EUR, więc finansowane są przez sponsorów - przedsiębiorstwa działające na Wyspach Kanaryjskich.
Gran Cabalgata / Coso Apoteosis– wielogodzinna, roztańczona parada ulicami miasta, w której uczestniczą
wszystkie grupy karnawałowe na czele z królowymi karnawału i laureatami konkursów karnawałowych oraz Kanaryjczycy
w przygotowanych przez siebie karnawałowych karocach i samochodach lub pieszo. W Las Palmas de Gran Canaria nazywa
się
Gran Cabalgata i odbywa się w sobotę, w Santa Cruz na Teneryfie nazywana jest
Coso Apoteosis
i ma miejsce w karnawałowy wtorek (
martes de carnaval).
Los Indianos - odbywająca się w Santa Cruz de La Palma impreza, podczas której uczestnicy przebrani
w białe, kolonialne stroje spotykają się na ulicach miasta, by upamiętnić powrót ich przodków z emigracji z Kuby
i Wenezueli. Nieodłącznym elementem festiwalu jest posypywanie się talkiem przy akompaniamencie kubańskich rytmów.
Martes de Carnaval - wtorek karnawałowy, którego najważniejszym wydarzeniem
jest
"gran coso", czyli wielogodzinny pochód głównymi ulicami miasta, w którym biorą
udział wszyscy uczestnicy karnawału. Pochód w stolicy Teneryfy, Santa Cruz,
transmitowany jest na żywo przez telewizję kanaryjską i jest uznawany za
atrakcję turystyczną na światowym poziomie.
Mogollones – karnawałowe imprezowanie na ulicach.
Murga -
kilkudziesięcioosobowy, amatorski zespół wykonujący satyryczne
piosenki. Członkowie murg grają na zabawkowych trąbkach lub tzw. kazoo, mają pomalowane twarze,
teksty ich piosenek nawiązują do aktualnych tematów politycznych i społecznych, jako
melodię czasami wykorzystują znane przeboje. Choreografia występów jest w przypadku
znanych murg dopracowana w najmniejszych szczegółach, szczególną rolę odgrywają
ruchy rąk, na których murgerzy noszą białe rękawiczki. Murgi są z reguły męskie lub
dziecięce (
murga infantil), mało jest murg żeńskich, a jeszcze mniej koedukacyjnych.
La Negra Tomasa (Santa Cruz de La Palma) – kultowa postać festiwalu "Los Indianos"
na
La Palmie, wykreowana po raz pierwszy w 1992 r. przez Victora Diaz
zwanego "Soso". O godzinie 12:00 przybywa do Ratusza w Santa Cruz de La Palma, gdzie jest witana przez
roztańczone tłumy. Na ulicach Santa Cruz w karnawałowy poniedziałek spotyka się jej wiele wcieleń.
Pepe Benavente – najpopularniejszy kanaryjski piosenkarz nurtu muzyki popularnej.
Jego występ jest obowiązkowym punktem programu karnawału w Santa Cruz i w wielu innych
kanaryjskich miastach. Znajomość jego nazwiska i piosenki przedstawionej na filmie obok otworzy
przed Wami serca prawie wszystkich Kanaryjczyków :-)
Pregón - uroczyste rozpoczęcie karnawału.
Rondallas – duże, amatorskie zespoły muzyczne, wykonujące repertuar klasyczny.
Verbena / Noche de las Sabanas – wielka, plenerowa dyskoteka
w przebraniach, odbywająca się po uroczystym rozpoczęciu karnawału (pregón) w Las Palmas.
Jej nazwa "Noc Prześcieradeł" pochodzi z czasów reżimu frankistowskiego, gdy zakazano
mieszkańcom świętowania karnawału i przebierania się. Karnawał przeniósł się wówczas pod
nazwą Fiestas del Invierno (Święta Zimy) z ulic do klubów i domów prywatnych, a jego
uczestnicy wychodząc na ulice zakrywali zakazane przebrania prześcieradłami.
Verbenas – duże imprezy taneczne przy muzyce na żywo.
Archiwum programów Karnawału na Wyspach Kanaryjskich
Karnawał 2017 w Santa Cruz de Tenerife
Karnawał 2016 w Santa Cruz de Tenerife
Karnawał 2015 w Las Palmas de Gran Canaria
Karnawał 2015 w Santa Cruz de Tenerife
Karnawał 2014 w Las Palmas de Gran Canaria
Karnawał 2014 w Santa Cruz de Tenerife
Karnawał 2013 w Las Palmas de Gran Canaria
Karnawał 2013 w Santa Cruz de Tenerife